Tarihi konulara bazen o kadar ciddi bakıyoruz ki işin eğlenceli yanını tamamen kaçırıyoruz. Bugün size hem tarih, hem mizah, hem de biraz ilişki analizini harmanlayan bir soruyla geldim: “Valide Sultanın eşine ne denir?” Evet, Osmanlı tarihini düşündüğünüzde akla padişahlar, harem entrikaları, valide sultanların gücü gelir… Ama kimse dönüp de “Peki ya eşler?” diye sormaz. İşte biz burada, bunu soruyoruz! Hazırsanız biraz gülelim, biraz öğrenelim, biraz da tartışalım.
Valide Sultan Kimdir?
Valide Sultan, Osmanlı’da padişahın annesine verilen unvandır. Yani aslında valide sultan, haremdeki en güçlü kadındır. Devlet işlerinden saray entrikalarına kadar birçok noktada söz sahibidir. Ama burada işin mizahi tarafı devreye giriyor: Madem o kadar güçlü bir figür, peki ya “eş” nerede?
Erkeklerin Stratejik Yaklaşımı
Şimdi erkek bakışıyla düşünelim. Erkekler bu soruya çözüm odaklı yaklaşır: “Valide Sultanın eşi? Kolay! O padişahın babasıdır işte.” Stratejik akıl yürütme hızlıdır:
Mantık 1: Valide Sultan = Padişahın annesi.
Mantık 2: O halde eş = Padişahın babası.
Mantık 3: Yani merhum sultan!
Ama işte hayat bu kadar kolay değil. Çünkü valide sultan unvanı, eş hayattayken kullanılmazdı. Eşi vefat ettikten sonra bu kadın, valide sultan olurdu. Yani erkeklerin “çözüm odaklı mantığı” biraz geç kalıyor, çünkü o sırada ortada eş yok!
Kadınların Empatik Yaklaşımı
Kadınların bakış açısı ise daha ilişki odaklıdır. Onlar bu soruya şöyle yaklaşır:
“Valide Sultanın eşi demek, aslında kocası demek. Ama o koca artık hayatta değil. Demek ki mesele sadece isimlendirme değil, bir yas ve anı meselesi!”
Kadınlar için burada mesele, tarihin güçlü kadın figürlerinin arkasındaki görünmez erkekleri hatırlamaktır. Ama işin eğlenceli tarafı da şudur: Osmanlı’da öyle bir düzen vardı ki, valide sultanın eşine ayrı bir unvan vermeye gerek bile kalmamıştı. Çünkü o artık tarihten çekilmişti.
Mizahi Bir Bakış: “Valide Sultan’ın Eşi Kimdir?”
Düşünsenize, bir aile toplantısında şöyle bir muhabbet dönüyor:
“Siz kimsiniz efendim?”
“Ben valide sultanın eşiyim.”
“Yani?”
“Yani… yokum aslında.”
Toplumsal Cinsiyet Esprisi
Bu noktada erkekler “Neden bize unvan yok?” diye hayıflanabilir. Kadınlar ise “Bunca yüzyıl unvanları erkekler topladı, bırakın bir tanesini de biz alalım!” diyerek empatik ama tok bir cevap verir.
Osmanlı’da padişahlar “Sultan”, “Hünkâr”, “Padişah” gibi onlarca unvana sahipti. Ama valide sultanın eşine böyle süslü bir unvan verilmedi. Belki de tarihin sessiz mizahı tam olarak buradadır.
Günümüzde Valide Sultan’ın Eşi Olsa?
Bugün yaşasaydı, eminim sosyal medyada şöyle espriler dönerdi:
Twitter’da: “Valide Sultanın eşi olmak zor iş, unvanım yok ama sorumluluk çok.”
Instagram’da: #ValideSultanınEşi etiketiyle selfie paylaşırdı.
LinkedIn’de: “Valide Sultan Husband | Unofficial Position | Saray Background” yazardı.
Peki Sizce?
Sizce valide sultanın eşine bir unvan verilseydi ne olurdu? “Merhum Sultan” mı, “Unvansız Kahraman” mı, yoksa bambaşka yaratıcı bir şey mi?
Sonuç: Tarihin Mizahi Tarafı
Valide Sultan, Osmanlı’nın en güçlü kadın figürlerinden biri olarak tarihe geçti. Ama eşleri tarihin gölgesinde kaldı. Bu durum bize hem toplumsal cinsiyet dinamiklerini, hem de tarihin eğlenceli boşluklarını gösteriyor.
Sonuçta cevabımız net: Valide Sultanın eşine özel bir isim yok. Çünkü valide sultan unvanı, eşi hayatta değilken kullanılırdı. Ama biz işin mizahına bakarsak, belki de onlara “Tarihin kayıp kocaları” diyebiliriz.